Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang chật vật tìm lực đẩy phục hồi, đề xuất đánh thuế bất động sản bỏ hoang một lần nữa được đặt lên bàn cân. Ở số 69 của The Rich Show, chuyên gia Rich Nguyen phân tích tính khả thi của chính sách này dựa trên kinh nghiệm quốc tế và thực trạng tại Việt Nam, đồng thời chỉ ra những tác động tiềm ẩn cả tích cực lẫn tiêu cực đến nguồn cung, tâm lý nhà đầu tư và ngân sách nhà nước.
The Rich Show số 69: Đánh thuế bất động sản bỏ hoang có khả thi & tác động thị trường bất động sản
Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu đánh thuế bất động sản bỏ hoang

Ngày 15.5, tại cuộc họp với Bộ Xây dựng cùng bộ ngành, doanh nghiệp bất động sản, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh cần nghiên cứu đánh thuế bất động sản bỏ hoang, và các dự án chậm triển khai. Và chỉ hơn 1 tuần sau, tại buổi làm việc với các bộ ngành, ngân hàng, doanh nghiệp về tình hình thị trường bất động sản ngày 24/5 Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu ban hành chính sách đánh thuế bất động sản đối với đất, nhà ở không sử dụng.
Thực tế hiện nay, nhiều cá nhân và tổ chức đang sở hữu lượng lớn đất nền, biệt thự nhưng để không sử dụng – mua xong để đấy, chờ tăng giá. Nhiều dự án thì treo suốt nhiều năm, gây lãng phí tài nguyên, trong khi nhà ở cho người dân vẫn khan hiếm và giá cả ngày càng leo thang. Do đó, vấn đề đánh thuế bất động sản bỏ hoang đang được dư luận đặc biệt quan tâm, bao gồm cả nhà ở để trống và đất không khai thác.
Nhận định tính khả thi của phương án đánh thuế BĐS bỏ hoang và tác động đến thị trường BĐS

Theo chuyên gia Trần Đạt, trên thế giới, việc đánh thuế bất động sản bỏ hoang không còn là điều mới mẻ. Nhiều quốc gia như Pháp, Anh, Mỹ đã áp dụng chính sách thuế nhà đất để trống nhằm mục tiêu hạn chế đầu cơ và thúc đẩy việc sử dụng hiệu quả tài sản bất động sản. Tại Pháp, mức thuế có thể lên đến 34% giá trị ước tính của căn nhà nếu bị bỏ trống quá thời hạn. Ở Anh, nhà để trống từ 1 năm trở lên sẽ bị đánh thuế gấp đôi, và nếu tiếp tục bỏ hoang trong nhiều năm sau đó, mức thuế sẽ tiếp tục tăng luỹ tiến. Tại Mỹ, một số bang cũng áp dụng mức thuế cao cho những tài sản không được sử dụng, thậm chí có nơi áp thuế lên đến 10% tổng giá trị.
Tuy nhiên, tại các quốc gia có mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa như Trung Quốc, chính sách đánh thuế nhà trống vẫn chưa được triển khai ở quy mô toàn quốc, dù một số địa phương đã đề xuất thí điểm. Hàn Quốc dù từng có thuế nhà bỏ trống nhưng đã bị bãi bỏ vì vi phạm hiến pháp và ảnh hưởng nhóm tài phiệt.
Tại Việt Nam, chuyên gia Rich Nguyen nhận định nếu chính sách đánh thuế bất động sản bỏ hoang được áp dụng thì sẽ có nhiều tác động tích cực đến thị trường bất động sản:
– Thứ nhất, nó sẽ thúc đẩy nguồn cung nhà ở thực quay trở lại thị trường, giúp cân bằng cung cầu. Các chủ sở hữu sẽ không thể tiếp tục giữ tài sản mà không đưa vào khai thác bởi sẽ phải chịu gánh nặng thuế.
– Thứ hai, chính sách này sẽ góp phần hạn chế hoạt động đầu cơ, vốn là một nguyên nhân chính gây biến động giá nhà trong nhiều năm qua. Khi việc “găm hàng” không còn lợi thế tài chính, các nhà đầu tư sẽ buộc phải cơ cấu lại danh mục, từ đó giúp thị trường lành mạnh hơn.
– Thứ ba, việc đánh thuế còn tạo áp lực buộc các dự án đang bị “treo” phải sớm hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Những khu đô thị bị bỏ trống hàng chục năm sẽ không còn là bài toán đầu tư hấp dẫn nếu phải đóng thuế hàng năm. Điều này sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án, giảm lãng phí tài nguyên đất.
– Thứ tư, chính sách này cũng sẽ tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà không cần tăng thuế trên diện rộng. Đồng thời, nó góp phần tối ưu hoá hiệu quả sử dụng đất đai quốc gia, phù hợp với định hướng phát triển bền vững.
Song, chính sách thuế nhà đất bỏ hoang muốn triển khai trong thực tiễn cũng sẽ phải phải đối mặt với nhiều thách thức như: thiếu dữ liệu chính xác và đồng bộ trên toàn quốc; khả năng giám sát và thực thi ở cấp địa phương còn yếu, dễ dẫn đến tình trạng gian lận hoặc bị bỏ qua do thiếu nhân lực, công nghệ và cơ chế xử phạt đủ mạnh; ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư, khiến nhiều người hoang mang, dẫn đến việc bán tháo, gây áp lực lên thị trường; nếu không cân nhắc kỹ, chính sách này có thể khiến thanh khoản giảm, tác động ngược lại đến toàn thị trường bất động sản, vốn đang cần phục hồi và ổn định hơn là bị siết thêm…
Để chính sách thuế với bất động sản bỏ hoang được áp dụng thì cần đáp ứng một số điều kiện tiên quyết gồm:
– Xây dựng một hành lang pháp lý rõ ràng, quy định cụ thể thế nào là nhà bỏ trống, tiêu chí đánh giá là gì và thời gian bỏ trống bao lâu thì bị đánh thuế.
– Việt Nam cần phải có một hệ thống dữ liệu nhà ở và đất đai quốc gia được số hóa và cập nhật thường xuyên. Chỉ khi có dữ liệu minh bạch, cơ quan quản lý mới xác định được đâu là tài sản đang bị bỏ trống và áp thuế một cách chính xác.
– Các tiêu chí xác định bất động sản bỏ trống cần rõ ràng và đo lường được. Ví dụ như không có hợp đồng điện nước trong vòng 6 tháng, không có cư dân đăng ký tạm trú tạm vắng, hoặc không có hoạt động kinh doanh – khai thác.
– Mức thuế cần được thiết kế linh hoạt và mang tính luỹ tiến. Tài sản bỏ hoang càng lâu thì mức thuế càng cao. Bên cạnh đó, nên có các chính sách miễn giảm cho các trường hợp đặc biệt như người già, di cư lao động, hoặc điều kiện bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh.
Như vậy, việc đánh thuế nhà đất bỏ hoang là một chính sách đúng về lý thuyết, mang lại nhiều giá trị tích cực nếu được áp dụng hiệu quả. Tuy nhiên, trong bối cảnh thực tế tại Việt Nam hiện nay, khả năng thực thi còn rất hạn chế. Ngay cả Trung Quốc – một quốc gia có năng lực quản lý tập trung mạnh mẽ – cũng chưa thể triển khai trên diện rộng. Do đó, để chính sách này có thể phát huy hiệu quả, Việt Nam cần chuẩn bị kỹ lưỡng về hạ tầng dữ liệu, hệ thống pháp luật và năng lực thực thi trước khi áp dụng trên thực tế. Để hiểu hơn về tính khả thi của chính sách đánh thuế với bất động sản bỏ hoang, quý độc giả vui lòng nhấn xem thêm video The Rich Show số 69 bên trên.
Nhấn theo dõi kênh YouTube RICH NGUYEN ngay hôm nay để không bỏ lỡ bất kỳ tập phát sóng mới nhất nào của The Rich Show!
Mọi thắc mắc hoặc muốn nhận tư vấn đầu tư bất động sản sinh lời cao trực tiếp từ diễn giả Rich Nguyen, quý khách hàng vui lòng liên hệ:
RICH NGUYEN ACADEMY
Địa chỉ: Tòa C5 D’capitale, số 119 Trần Duy Hưng, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 1900 999979
Email: info.richnguyen@gmail.com
Website: https://richnguyen.vn/
Facebook: Rich Nguyen Academy