Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh. Tuy nhiên, hiện nay, cả nước mới chỉ có khoảng 400 viện dưỡng lão. Mặt khác, điều kiện kinh tế, tâm lý và nhu cầu sống của người cao tuổi cũng dần thay đổi. Vì vậy, phát triển bất động sản dưỡng lão với mô hình nhà ở cho người cao tuổi hứa hẹn sẽ mở ra thị trường đầy tiềm năng.
Mức sinh ở Việt Nam đang giảm nhanh
Theo Tổng cục Thống kê, Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011 và đang nằm trong nhóm quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới. Đến năm 2024, số người từ 60 tuổi trở lên đạt 14,2 triệu – tăng 2,8 triệu so với năm 2019 và 4,7 triệu so với năm 2014. Dự báo đến năm 2030, con số này sẽ xấp xỉ 18 triệu người.
Song song với đó, mức sinh tại Việt Nam đang giảm đáng kể. Từ 1,96 con/phụ nữ vào năm 2023, giảm còn 1,91 con/phụ nữ trong năm 2024 – mức thấp nhất từng ghi nhận. Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia phát triển cho thấy, khi mức sinh đã xuống thấp thì rất khó để phục hồi.
Dân số già tiếp tục gia tăng do tuổi thọ trung bình ngày càng cao, nhờ điều kiện sống được cải thiện. Trong khi đó, nhóm dân số trẻ ngày càng thu hẹp vì mức sinh thấp và ít khả năng bật tăng trở lại. Theo dự báo, Việt Nam có thể bước vào giai đoạn dân số già vào năm 2036 và trở thành quốc gia “siêu già” vào năm 2049.
Thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc phát triển các mô hình nhà ở, chăm sóc sức khỏe và tiện ích chuyên biệt cho người cao tuổi. Hiện cả nước chỉ có khoảng 400 viện dưỡng lão, trong đó một nửa là các trung tâm từ thiện hoặc cơ sở nhà nước. Đặc biệt, Việt Nam còn thiếu hụt các dịch vụ cao cấp như mô hình nhà ở kết hợp chăm sóc sức khỏe – loại hình bất động sản đang được nhiều người cao tuổi có điều kiện kinh tế quan tâm.
Theo khảo sát của VARs, những địa phương có tuổi thọ cao như Bà Rịa – Vũng Tàu, Đà Nẵng, TP.HCM, Hà Nội và Đồng Nai cũng là nơi có nền kinh tế phát triển và thu nhập bình quân cao. Tuy nhiên, phần lớn người cao tuổi vẫn được con cháu chăm sóc tại gia và có xu hướng ưu tiên các dịch vụ chăm sóc tại nhà hoặc gần gia đình. Điều này cho thấy tiềm năng lớn cho các mô hình nhà ở tích hợp y tế cộng đồng – vừa đảm bảo tiện nghi, an toàn, vừa giữ được sự gắn bó với gia đình.
Bất động sản dưỡng lão – xu hướng tất yếu trong tương lai
Việc phát triển mô hình nhà ở cho người cao tuổi hiện nay là phù hợp, đặc biệt giữa bối cảnh khách hàng mở rộng. Theo đó, tầng lớp trung lưu và thượng lưu đang mở rộng nhanh chóng, với độ tuổi thuộc tầng lớp trung lưu phổ biến từ 30 – 55 tuổi; và từ 40 – 65 tuổi đối với tầng lớp thượng lưu. Các tầng lớp này sẽ trở thành đối tượng thúc đẩy nhu cầu về nhà ở cao cấp, bao gồm cả nhà ở dành cho người cao tuổi ở thời điểm hiện tại và trong thập kỷ tới, khi họ có điều kiện tài chính để lựa chọn những không gian sống phù hợp cho tuổi già. Hơn nữa, Việt Nam còn lợi thế cạnh tranh về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa và chi phí sinh hoạt tương đối thấp hơn nhiều nước phát triển, thu hút cả người nước ngoài về hưu và kiều bào hồi hương.
Ngoài điều kiện kinh tế, tâm lý và nhu cầu sống của người cao tuổi cũng đang thay đổi. Người cao tuổi hiện đại quan tâm đến sinh hoạt khoa học, vui khỏe và muốn duy trì sự độc lập trong sinh hoạt. Đặc biệt, họ ngày càng trân trọng các cơ hội giao lưu cộng đồng, tập luyện thể dục, tham gia các hoạt động giải trí phù hợp. Và hầu hết đều là người cao tuổi có học vấn, từng sống, làm việc tại thành phố lớn hoặc nước ngoài. Đây là những người thuộc thế hệ tích lũy, tiềm lực tài chính phù hợp với loại hình này.
Nhu cầu nhà ở cao cấp cho người cao tuổi sẽ tiếp tục được duy trì trong tương lai. Nghiên cứu của nhiều tổ chức uy tín trên thế giới cho thấy, nhờ thừa hưởng tài sản từ gia đình, thế hệ những người sinh từ năm 1981 đến năm 2000 được coi là giàu nhất trong lịch sử. Thế hệ này sẽ bước sang tuổi 60 vào hai thập kỷ tới.
Tại các quốc gia có dân số già như Nhật Bản, Đức, Thụy Điển hay Úc, nhà ở cho người cao tuổi không đơn thuần là nơi cư trú, mà được phát triển thành hệ sinh thái sống tích hợp: kết hợp nhà ở, chăm sóc y tế, cộng đồng sinh hoạt và hỗ trợ tâm lý. Mô hình nổi bật như “Continuing Care Retirement Communities” (CCRC) tại Mỹ hay “smart aging villages” tại Nhật Bản đang cung cấp dịch vụ đa tầng – từ nhà ở độc lập có giám sát y tế, đến khu vực chăm sóc đặc biệt cho người có bệnh mãn tính.
Điểm chung của các mô hình này là hỗ trợ người cao tuổi sống độc lập, có kết nối xã hội và được chăm sóc chuyên nghiệp, liên tục theo nhu cầu sức khỏe thay đổi. Một điểm quan trọng rút ra từ các mô hình này là sự cần thiết phải phát triển một hệ sinh thái toàn diện, chứ không phải các dự án đơn lẻ.
Do đó, mô hình nhà ở cho người cao tuổi hứa hẹn sẽ mở ra thị trường đầy tiềm năng nhờ sản phẩm phù hợp với nhu cầu và tâm lý người cao tuổi hiện đại. Đúc kết lại, không giống viện dưỡng lão truyền thống, chủ yếu hướng tới chăm sóc y tế và sinh hoạt cho người già yếu hoặc người già đơn thân, mô hình nhà ở cho người cao tuổi tiêu biểu là các tòa nhà cao tầng tích hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại gia, phát triển trong các khu đô thị ở vùng ven trung tâm các thành phố lớn, nơi người cao tuổi và bạn đời có thể chung sống hoặc dễ dàng duy trì kết nối với gia đình. Các căn hộ cần được thiết kế phù hợp với người cao tuổi, tích hợp dịch vụ y tế tại chỗ, tiện ích cộng đồng và không gian sinh hoạt xanh.
Việc phát triển loại hình bất động sản này không những giúp chủ đầu tư đón đầu cơ hội nhờ nhu cầu cao mà còn giúp các chủ đầu tư hưởng lợi từ các chính sách khuyến khích phát triển, nhờ chiến lược quốc gia về già hóa dân số đang khuyến khích các mô hình chăm sóc người cao tuổi thông minh, phi tập trung. Thêm vào đó, việc phát triển các dự án nhà ở cho người già thường gắn với các khu đại đô thị ven trung tâm, nơi giá đất còn tương đối mềm so với lõi đô thị, giúp nhà đầu tư tiết kiệm chi phí đầu vào và hưởng lợi từ hệ thống giao thông đang ngày càng hoàn thiện, rút ngắn khoảng cách giữa trung tâm và vùng ven.
Trên đây là tin tức về tiềm năng phát triển bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam trong thời gian tới, hy vọng đã mang tới độc giả nhiều thông tin hữu ích. Mọi thắc mắc hoặc muốn nhận tư vấn đầu tư bất động sản sinh lời cao trực tiếp từ diễn giả Rich Nguyen, quý khách hàng vui lòng liên hệ:
RICH NGUYEN ACADEMY
Địa chỉ: Tòa C5 D’capitale, số 119 Trần Duy Hưng, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 1900 999979
Email: info.richnguyen@gmail.com
Website: https://richnguyen.vn/
Facebook: Rich Nguyen Academy
